Współczesny rynek pracy staje się areną, na której spotykają się różne generacje, w tym pokolenie Silver, czyli osoby w wieku 50 lat i starsze. Stanowią oni coraz większy odsetek ludności, a ich znaczenie w strukturze demograficznej i gospodarczej Polski nieustannie rośnie. Zgodnie z danymi Głównego Urzędu Statystycznego, na koniec 2024 roku populacja osób w wieku 60+ ponad 10 miliona, co stanowiło 26% ogółu ludności. Prognozy wskazują, że do 2050 roku liczba ta wzrośnie do 13,7 miliona[1]. Taki wzrost budzi pytania o rolę tej grupy na rynku pracy oraz o wyzwania i szanse związane z ich zatrudnieniem.
W ostatnich latach aktywność zawodowa osób z pokolenia Silver znacząco się zwiększyła. Wskaźnik zatrudnienia w grupie wiekowej 55-64 lata w Polsce wzrósł z 38% do niemal 58%[2] , co świadczy o rosnącej roli tej grupy na rynku pracy. Mimo to 59%[3] przedstawicieli pokolenia Silver uważa, że osoby w wieku przedemerytalnym są mniej chętnie zatrudniane przez pracodawców. Ponadto, 17% [4]respondentów deklaruje, że doświadczyło osobiście lub w swoim otoczeniu zwolnienia osoby zbliżającej się do okresu ochronnego przed emeryturą. Zjawisko to częściej dotyczy kobiet (22%) niż mężczyzn (13%), co wskazuje na dodatkowe wyzwania dla kobiet w tej grupie wiekowej.
Ciekawym aspektem są plany zawodowe pokolenia Silver po osiągnięciu wieku emerytalnego. Aż 40%[5] pracowników w wieku 55-65 lat planuje kontynuować pracę zawodową, jednak niekoniecznie w pełnym wymiarze godzin. W tej grupie 39%[6] deklaruje chęć pracy zarobkowej w ograniczonym zakresie, co wskazuje na gotowość do dalszego aktywnego udziału w życiu zawodowym, ale w formie bardziej elastycznej.
Stereotypy dotyczące kompetencji technologicznych starszych pracowników często nie znajdują potwierdzenia w rzeczywistości. Wiele osób z pokolenia Silver wykazuje dużą otwartość na nowe technologie i chęć ich poznawania. Aż 45%[7] respondentów z tej grupy deklaruje silnie rozwiniętą umiejętność nabywania nowych kompetencji. Wspieranie tych aspiracji jest kluczowe dla utrzymania konkurencyjności tej grupy na rynku pracy. Konieczność kształcenia i dostosowywania kompetencji technologicznych pokolenia Silver do zmieniających się wymagań rynkowych jest wyzwaniem, ale i szansą na pełniejsze ich zaangażowanie. Dodatkowe szkolenia i warsztaty technologiczne mogą skutecznie zmniejszyć lukę kompetencyjną i poprawić ich pozycję zawodową.
Pokolenie Silver wnosi na rynek pracy wiele wartości, które są szczególnie cenione przez pracodawców. Największym atutem tej grupy jest wieloletnie doświadczenie zawodowe, na które wskazuje 72%[8] respondentów. Kolejnymi mocnymi stronami są lojalność wobec pracodawcy (53%), doskonała znajomość branży oraz opanowanie i spokój w stresujących sytuacjach. Silversi wykazują także nieocenione kompetencje miękkie, takie jak empatia, umiejętność pracy w zespole i rozwiązywania konfliktów. Ich dojrzałość życiowa sprawia, że angażują się w obowiązki zawodowe z ogromną odpowiedzialnością i wyważonym podejściem do trudnych sytuacji. Te cechy sprawiają, że starsi pracownicy mogą być kluczowym elementem stabilności i profesjonalizmu w organizacji.
Mimo licznych zalet, pokolenie Silver napotyka na bariery, które ograniczają ich potencjał. Najpoważniejszym wyzwaniem jest dyskryminacja ze względu na wiek, którą deklaruje 18%[9] badanych. Innym istotnym problemem jest mniejsza chęć pracodawców do zatrudniania osób w wieku przedemerytalnym. Warto także zwrócić uwagę na stereotypy dotyczące ich kompetencji technologicznych, które mogą ograniczać dostęp do stanowisk wymagających zaawansowanej wiedzy w tym zakresie. Przełamywanie tych barier wymaga zaangażowania zarówno ze strony pracodawców, jak i samych Silversów, poprzez podejmowanie inicjatyw edukacyjnych i integracyjnych.
Współpraca międzypokoleniowa to jeden z kluczowych obszarów rozwoju rynku pracy. Firmy, które świadomie budują zespół oparty na różnorodności wiekowej, mogą efektywniej realizować swoje cele, czerpiąc z unikalnych doświadczeń i perspektyw każdego pokolenia. Pokolenie Silver wnosi wartości takie jak dojrzałość, życiowa mądrość i wyważone podejście do wyzwań, podczas gdy młodsze pokolenia oferują świeżość pomysłów i doskonałą znajomość nowoczesnych technologii. Tworzenie inkluzywnego środowiska pracy, w którym każda grupa ma równe szanse na rozwój, jest kluczowe dla budowania sukcesu organizacji.
Dla rekruterów wyzwaniem pozostaje dostosowanie procesów rekrutacyjnych do potrzeb starszych kandydatów. Ważne jest budowanie środowiska przyjaznego dla pokolenia Silver, eliminowanie stereotypów oraz promowanie inicjatyw mających na celu łączenie pokoleń. Rekruterzy mogą odnieść sukces, wykorzystując unikalne kompetencje starszych pracowników, takie jak doświadczenie i opanowanie. Równie istotne jest oferowanie programów szkoleniowych, które wspierają rozwój kompetencji technologicznych i adaptację do nowych wymagań rynku pracy. Rekruterzy powinni również doceniać nieocenione kompetencje miękkie Silversów, które są trudne do znalezienia w innych grupach wiekowych.
Z perspektywy pokolenia Silver, kluczowym wyzwaniem jest utrzymanie konkurencyjności na rynku pracy. W tym celu istotne jest nieustanne podnoszenie kwalifikacji, aktywne uczestnictwo w szkoleniach i otwartość na nowe technologie. Pokolenie Silver może skorzystać z inicjatyw takich jak mentoring międzypokoleniowy, który pozwala dzielić się wiedzą i uczyć się od młodszych współpracowników. Dzięki swojemu zaangażowaniu i odpowiedzialności, są w stanie budować mosty pomiędzy generacjami, co dodatkowo wzbogaca organizacje.
Podsumowując, pokolenie Silver stanowi istotny element rynku pracy, wnosząc do niego wieloletnie doświadczenie, lojalność i gotowość do rozwoju. Przełamywanie stereotypów, przeciwdziałanie dyskryminacji wiekowej oraz promowanie współpracy międzypokoleniowej to kroki niezbędne do pełnego wykorzystania potencjału tej grupy. Inwestowanie w różnorodność wiekową może przyczynić się do stworzenia bardziej efektywnego i zadowalającego środowiska pracy, przynosząc korzyści wszystkim pokoleniom i całej gospodarce.
Źródła:
[1] https://www.money.pl/gospodarka/silversi-coraz-chetniej-otwieraja-biznes-osoby-55-doskonale-odnajduja-sie-w-handlu-prowadzac-z-powodzeniem-swoje-sklepy-7097167438338656a.html
[2] https://managerplus.pl/pokolenia-w-pracy-silversi-kontra-generacja-z-77559
[3] https://businessinsider.com.pl/praca/dyskryminacja-ze-wzgledu-na-wiek-pokolenie-silver-na-polskim-rynku-pracy/ljzjddn?
[4] https://www.bankier.pl/wiadomosc/Silversi-maja-pod-gorke-na-polskim-rynku-pracy-Niewykorzystany-potencjal-8632785.html
[5] https://media.pracuj.pl/265334-silver-tsunami-o-sytuacji-starszych-pokolen-na-polskim-rynku-pracy
[6] https://media.pracuj.pl/265334-silver-tsunami-o-sytuacji-starszych-pokolen-na-polskim-rynku-pracy
[7] https://wyzwaniahr.pracuj.pl/blog/employee-experience/pokolenie-silver-czego-sie-obawiaja-pracodawcy-i-menedzerowie-obalamy-mity/
[8] https://www.bankier.pl/wiadomosc/Silversi-maja-pod-gorke-na-polskim-rynku-pracy-Niewykorzystany-potencjal-8632785.html
[9] https://businessinsider.com.pl/praca/dyskryminacja-ze-wzgledu-na-wiek-pokolenie-silver-na-polskim-rynku-pracy/ljzjddn